اغشت، روستايي ديلمي نشين از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ در استان البرز ايران است.

روستايي کوهستاني و بسيار زيبا كه در شمال غربي شهرستان تهران، بخش كن و دهستان سولقان واقع است. ارتفاع روستاي سنگان از سطح دريا 2100 متر است. اين روستا داراي چهار محله(محل پايين، محل وسط، محل باغدره و محله بالا) است. راه دسترسي به اين روستا از طريق جاده ي امامزاده داود است. 

يکي از بحث هاي مهم و هيجان انگيز اين روزهاي در برخي محافل سياسي مسکو و باکو، ريشه هاي قومي خاندن علي اف و برخي ديگر از رهبران سياسي قديمي اين کشور مانند محمد امين رسول‌زاده است. ريشه هايي که امروز در فضاي اختناق آميز جمهوري به اصطلاح آذربايجان مانند يک راز از آن محافظت مي شود و کسي دوست ندارد چندان در اين باره صحبت کند. حتي برخي از مدارک موجود در اين باره نيز يا کتمان شده يا از ميان رفته است.

به استناد منابع موجود، اقوام اوليه اي چون: کاسپي ها، کادوسي ها و آماردها در هزاران سال پيش از ميلاد مسيح در سواحل جنوب و جنوب غربي درياي کاسپيان ساکن بوده‌اند و تمدن هاي نخستين را در اين مرز و بوم تشکيل داده اند. دانشمندان معاصر همچون ريچارد فراي، کوهت و اريک اشميت سه گروه: آمارديان، کادوسيان و کاسپيها را جزو اقوام ماقبل آريايي حساب کرده اند. برخي از متون تاريخي از اقوامي که همزمان با تشکيل سلسله‌هاي ماد و هخامنشي يا پيش از آن در گيلان و مازندران اقامت داشته‌اند نيز نام مي‌برند که بصورت نيمه مستقل و به دور از حاکميت مرکزي به زندگي خود ادامه مي‌دادند. 

نمايي از قلعه حسن صباح روستاي گازرخان، رودبار الموت ديلمي

مطابق شجره نامه موجود در بقعه و اعتقاد اهالي، امامزاده محمد حنفيه پسر امام علي(عليه السلام) همراه پسرش سيد هاشم و سيد ابوالقاسم حمزه يکي از پسران امام موسي کاظم(عليه السلام) در اين محمل دفن هستند. اين امامزاده محل خاکسپاري سه تن از امامزادگان است؛ حضرت محمد حنفيه ابن علي ابن ابيطالب (عليه السلام)، حضرت هاشم ابن محمد حنفيه (عليه السلام) و حضرت ابوالقاسم حمزه ابن امام موسي الکاظم (عليه السلام). تاريخ ولادت نخستين امامزاده را سال 15 يا 17 هجري قمري نوشته اند و وفاتشان را نيز بين سالهاي 81، 82 يا 84 هجري قمري مي باشد.

«ديلمي ها» حکمرانان ايراني و گيلاني بودند و در ابتداي ورود به اسلام در يمن حکمراني مي‌کردند و اولين ايرانياني بودند که اسلام آوردند و اسلام و تشيع را به منطقه يمن هم وارد کردند. خاندان «ديلمي» در يمن از جمله خاندان‌هاي با سابقه است که حدود 1400 سال سابقه دارد و هنوز در يمن برخي از بازماندگان اين خاندن با همين شهرت «الديلمي» وجود دارند.

بسوجم= بسوزم(بسوزانم زبان معيار)

بساجي= بسازي(مي سازي زبان معيار)

بر اين باور است در دوران کهن در سَکِستان=سيستان و بلوچستان، سرزميني بوده است که «مکا» ناميده مي شُد و از آن جا به ديلمانِ بُزرگ: ذرت مي آوردند و ديلم ها نام ِ ذرت يا برنج آن سرزمين را برنج مکا = مکابوج شناختند.

روستاي اَويرك، رودبار الموت 

دكتر اشرفيان بناب، در ادامه خاطرنشان كرد: يكي از يافته هاي جالب توجه در مطالعه اخير اين است كه گروه‌هاي غير فارسي زبان به ويژه جمعيت آذري زبان ساكن در فلات ايران ريشه ژنتيكي مشتركي با اقوام ترك زبان ساكن در كشور تركيه و اروپاي شرقي ندارند و بر عكس شاخص تمايز ژنتيكي آنها با ساير گروههاي ساكن در فلات ايران به ويژه فارسي زبانان نزديك به صفر است كه نشانگر ريشه ژنتيكي مشترك آنها در اعماق تاريخ اين مرز و بوم است...حتي هزاران سال قبل از اين كه نامي از ايران يا اقوام آريائي در ميان بوده باشد.

 تنها ايراني جزو ياران امام حسين در واقعه ي کربلا "اسلم بن ديلم" بوده است.

نژادپرستي ممنوع

 اينجا روستاي دينه کوه در رودبار الموت ديلمي است، نام کوچه هاي اين روستا را براساس نام مادربزرگ هايي که روزگاري در آن کوچه زندگي مي کردند و امروز در قيد حيات نيستند انتخاب کرده اند.

اين بنا در دوره ديلميان ساخته شده است و در قله ي کوه شرقي دروازه قرآن شيراز، سمت چپ تنگ الله اکبر قرار دارد.