|
شعر: باباطاهر [به آهي گنبد خضرا بسوجم | فلک را جمله سر تا پا بسوجم | بسوجم ار نه کارم را بساجي | چه فرمائي بساجي يا بسوجم]
بسوجم= بسوزم(بسوزانم زبان معيار) | بساجي= بسازي(مي سازي زبان معيار)
«زير» به ديلمي و گيلي «جير» گفته مي شود و «بياپايين» را ديلميان «بيأجير»؛ و گيليان بياپايين را «بيأ به زير» و «بيأ به جير» مي گويند؛ و دربرابر «زير» که درگيلکي و ديلمي «جير» گفته مي شود: «زبَر» يا بالا به ديلمي وگيلي جُر=«جئُر» گفته مي شود که در واقع همان «زئُر» = زبَر است.
« زي » مِثلِ: سَکِه زي، مروزي، ري زي(=رازي) و... در ديلمي سَکِه جي، مروجي، رإي جي گفته مي شود و بر اساس همين ساختار زبان ديلمي، جي در پسوند برخي محله ها بکار مي رفت و مي رود مثلا اهل سورکو را: سورکوجي، از اهل کومني را کومني جي، اهل نرکه را : نرکه جي ، ساوه اي را ساوه جي، چهاردهي را چهارده جي، اهل مِشکله را مشکله جي، اهل کياکلايه را کياکلايه جي، از استادکلايه را استادکلايه جي و خلاص? آن را وسکلايه جي گويند، اهل لاهي(=لاهي+جان) را لاهيجي مي گفتند و...
گيليان از پسوند چي استفاده مي کنند؛ مانند انزلي چي، چاف چي، آستانه چي و... که در ديلمي: انزلي جي، چاف جي، آستانه جي گفته مي شود.
مي نويسند مردآويج بنيادگذار سلسله زياريانِ ديلمي، مرداويز زياري بوده است که به ديلمي مرداويز" مرداويج "گفته مي شود ولي گيل ها مرداويچ مي نامند.
|